علم پزشكي
علم پزشكي
پزشكي يك دانش كاربردي است كه هدف آن، حفظ و ارتقاي سلامت، درمان بيماري‌ها و بازتواني آسيب‌ديدگان است. اين منظور با شناخت بيماري‌ها، تشخيص، درمان و جلوگيري از بروز آن‌ها به انجام مي‌رسد. دانش پزشكي بر روي طيف گسترده‌اي از رشته‌ها از فيزيك و زيست‌شناسي تا علوم اجتماعي، مهندسي و علوم انساني بنا شده‌است.[ف ۱] امروزه هدف دانش پزشكي، استفاده از فناوري‌هاي دانش‌مبنا و استدلال قياسي براي رسيدن به راه‌حل مشكلات باليني است. اكتشافات در باب ماهيت ژن‌ها و سلول‌ها دريچه‌اي براي تعريف فيزيولوژي بر مبناي سيستم‌هاي مولكولي، فراهم كرده‌است. اين بينش فيزيولوژيكي، راه را براي فهم بهتر فرايندهاي پيچيده بيماري‌ها و رويكردهاي نو درماني، فراهم كرده‌است.
تلاش بشر براي درمان بيماري‌ها و آسيب‌ها از دوران پيش از باستان، و در دوران باستان در كنار دين و گاه به عنوان بخشي از آن، وجود داشته‌است. در يونان باستان، پزشكاني مانند بقراط، پزشكي را به عنوان دانش و فني مجزا مطرح كردند و بنيان‌گذاران راهي بودند كه بعدها توسط پزشكاني همچون ابن‌سينا و رازي، طي شد. در رنسانس با بهره‌گيري از روش علمي پزشكي، پيشرفت‌هاي قابل توجهي كرد. از قرن ۱۹ آنچه به عنوان پزشكي مدرن، شناخته مي‌شود، بنيان گذاشته شد. در اواخر قرن بيستم و دوران معاصر، دانش ژنتيك، رويكرد به درمان و بيماري‌ها را دچار تحول مهمي كرد به‌طوري‌كه ژنتيك پزشكي را داراي نقشي متحول‌كننده براي پزشكي از درمان‌محوربودن به حفظ سلامتي دانسته‌اند. اهميت سلامتي در بهره‌وري اجتماع و كيفيت زندگي منجر به تأسيس موسسات و قوانين شده‌است تا مسايلي همچون تحصيل و مجوزدهي به پزشكان تا نحوه استفاده از بودجه‌هاي درماني در كشورها قانونمند و تنظيم شوند؛ لذا سازمان‌هاي پزشكي در كشورهاي مختلف براي سازمان دهي و قانونمندسازي فعاليت‌هاي پزشكي تأسيس شده‌اند.
در حرفه پزشكي، پزشكان با استفاده از قضاوت باليني، بيمار را براي تشخيص، درمان و پيشگيري از بيماري ارزيابي مي‌كنند. در عملكرد باليني معمولاً مراحل شرح حال، معاينه فيزيكي، تهيه فهرست مشكلات، مشخص كردن تشخيص‌هاي افتراقي، بررسي‌ها (شامل آزمايش و تصويربرداري و …)، رسيدن به تشخيص و در آخر درمان انجام مي‌شود. امروزه پيشرفت‌هاي روزمره علم و گسترش قابل توجه دامنه دانش پزشكي و شناخت بشر از بيماري‌ها منجر به تخصصي شدن پزشكي و تقسيم آن به رشته‌هاي مختلف شده‌است. با اين حال كماكان ارائه خدمات پزشكي در بيشتر جوامع از سطح مراقبت‌هاي اوليه بهداشتي، با تمركز روي عملكرد پزشكان عمومي و پزشكان خانواده شروع مي‌شود و بسته به نياز در سيستم ارجاع بيماران به سطوح دوم و سوم كه خدمات پزشكي تخصصي‌تر را ارائه مي‌دهند ارجاع مي‌شوند.
پزشكي مدرن با انتقاداتي هم مواجه است از جمله عدم دسترسي مناطق محروم و طبقه كم درآمد بعضي جوامع به خدمات پزشكي گران‌قيمت كه در اين راه سازمان‌هايي همچون سازمان جهاني بهداشت با تعيين سياست‌هاي جهاني و ايجاد مسئوليت در كشورها و سياستمداران نسبت به سلامت سعي در رفع اين نقيصه را دارند.
برچسب:
